ORP Ölçerler: Prensipler ve Yanılgılar
Oksidasyon-İndirgeme potansiyeli, bir potansiyometre (voltmetre) veya bir ORP ölçer kullanılarak ölçülebilir.
Elektrolizle üretilen sular (iyonize su) ve diğer bazı hidrojen suyu türleri negatif ORP sergiler.
Peki ölçer gerçekte neyi ölçer? Ve nasıl çalışır?
Temelde suda oksidasyon veya indirgeme reaksiyonu geçirebilecek farklı kimyasal türler bulunur; bunlara “redoks çiftleri” denir.
Örneğin, suya askorbik asit (C vitamini) eklemek, indirgenmiş askorbik asit (HA) ile oksitlenmiş askorbik asit (DHA) arasındaki oran temelinde negatif bir ORP üretir. Bu ilişki Nernst denklemiyle açıklanır.
Redoks probu, indirgenmiş türden oksitlenmiş türe elektronların geçişi için mevcut elektromotor kuvveti ölçer.
C vitamini örneğimizde, eğer askorbik asidin indirgenmiş ve oksitlenmiş formlarının konsantrasyonları eşitse, ölçülen ORP voltajı -570 mV olur.
Bu, standart redoks yarı-reaksiyonu ile belirlenir:
DHA + 2e⁻ → HA = -570 mV
Daha negatif bir voltaj elde etmek için HA konsantrasyonu artırılabilir ve/veya DHA konsantrasyonu azaltılabilir.
Tersine, DHA konsantrasyonunu artırarak ve/veya HA konsantrasyonunu azaltarak ORP pozitif yönde değiştirilebilir.
Moleküler Hidrojenin Suya Negatif ORP Kazandırması
Alkali iyonize suda ORP genellikle -100 mV ile -900 mV arasında değişir.
Negatif ORP’den sorumlu kimyasal tür, moleküler hidrojen (H₂) ile asit (H⁺) konsantrasyonu arasındaki redoks çiftidir.
Bu da standart redoks yarı-reaksiyonu ile gösterilir:
2H⁺ + 2e⁻ → H₂ (gaz) (E° = 0.00 V)
Suyun ORP’sini negatif yapmak için:
H⁺ iyonu konsantrasyonu azaltılır (pH yükseltilir) ve/veya çözünmüş moleküler hidrojen konsantrasyonu artırılır.
Tersine, ORP’yi pozitif yapmak için:
- H⁺ iyonu konsantrasyonu artırılır (pH düşürülür)
- ve/veya çözünmüş hidrojen konsantrasyonu azaltılır.
Önemli Hususlar
Moleküler hidrojen konsantrasyonu açısından önemli bir konu şudur: pH, ORP üzerinde büyük bir rol oynadığı için, bir bardak su -800 mV ORP’ye sahipken, başka bir bardak su -400 mV ORP’ye sahip olabilir — ancak (pH farklılıkları nedeniyle) ikinci bardaktaki terapötik moleküler hidrojen miktarı, birincisinden daha fazla olabilir.
Unutulmamalıdır ki, negatif bir ORP, H₂ gazının varlığının göstergesidir; konsantrasyonun doğrudan bir ölçüsü değildir. Hatta konsantrasyonu hiç ölçmez.
Bir diğer önemli nokta: Suyun pH’ı 9.5 civarına geldiğinde, ORP ölçerler çözeltiler arasındaki H₂ konsantrasyonlarını karşılaştırmak için geçerliliğini büyük ölçüde kaybeder. Bunun nedeni, bu yüksek pH seviyelerinde H⁺ iyon konsantrasyonunun çok düşük olması (1 x 10+⁻¹⁰ M) ve bu değerin ORP ölçerlerin algılama limitine yaklaşmasıdır; bu da hatalı okumalar oluşturabilir.
MHF (Molecular Hydrogen Foundation), aynı pH ve ORP değerlerine sahip iki farklı suyu ölçmüş ve bunlardan birinin diğerinden dört kat daha fazla H₂ konsantrasyonuna sahip olduğunu göstermiştir. Bu da suyun terapötik değeri açısından büyük bir fark yaratabilir. Bu önemli noktalar, hidrojen-su cihazlarını karşılaştırırken pH ve ORP’ye değil, doğrudan H₂ konsantrasyonuna bakılması gerektiğini vurgular.
ORP Yanılgıları
Moleküler hidrojenin, iyonize sudaki terapötik bileşen olduğu gerçeği, bilim insanlarının onlarca yıl boyunca gözünden kaçmıştır. Bu nedenle ORP konusunda çeşitli yanlış anlayışlar ortaya çıkmıştır.
Bazı kişiler ORP okumalarının serbest elektronlardan, su molekülleri üzerindeki fiziksel yüklerden veya iyonik minerallerden kaynaklandığını ileri sürmüşlerdir; ancak bunların neredeyse hiçbiri doğru değildir.
Bazı yanlış bilgilendirmeler şunlardır:
- Minerallerin suya eklenmesinin negatif ORP ürettiği ileri sürülmüştür. Ancak bu doğru değildir; çünkü yalnızca iyonik tuzlar (örneğin magnezyum klorür veya kalsiyum karbonat gibi) eklemek, kendiliğinden elektron transferi yapabilecek bir redoks çifti oluşturmaz. Bu nedenle negatif ORP oluşturmaz.
- Öte yandan, elementel magnezyumun suya eklenmesi durumunda, hidrojen gazı üretimi yoluyla gerçekten negatif ORP oluşur ve bu da terapötik moleküler hidrojen sağlar.
Başka bir yaygın yanlış anlama da şudur:
Hücresel voltajla ORP’yi ilişkilendirmeye çalışanlar vardır.
Bazıları, hücrelerin negatif voltaj taşıdığı için negatif ORP’li su içmenin sağlıklı olduğunu iddia etmiştir.
Ancak biyolojik koşullar altında bu iki voltaj tamamen farklıdır ve birbirleriyle doğrudan ilişkili değildir.
Hücreler, voltajlarını iyon gradyanları ve proteinlerden/fatty asitlerden gelen karboksilat grupları sayesinde oluştururlar; bu, suyun ORP değeriyle doğrudan bir bağlantı içermez.

Yorum yapmak için Giriş Yapmalısınız..